NICEA – PERŁA FRANCUSKIEJ RIVIERY

Choć Lazurowe Wybrzeże, albo inaczej Riviera Francuska, historycznie jest częścią Prowansji, najczęściej uznaje się je za osobny region Francji, ciągnący się od granicy francusko-włoskiej prawie pod Marsylię. 

Jego największym miastem i nieformalną stolicą jest Nicea, która poza wysokim sezonem jest jeszcze piękniejsza niż w środku lata, choć z pewnością nie zachwyca liczbą restauracji i ogródków wzdłuż plaży. Ale za to nie przeraża tłumami turystów i nie zniechęca upałem. Nicea jest centralnym punktem komunikacyjnym Lazurowego Wybrzeża i doskonałą bazą wypadową do Cannes, Saint Tropez, Monaco czy mniejszych, ale równie pięknych miejscowości typu Eze czy Antibes. 

Za główny punkt Nicei można uznać Plac Masséna (Place Masséna), z charakterystyczną mozaiką chodnikową i figurkami siedmiu postaci na wysokich kolumnach. Instalacja nosi nazwę „Rozmowy w Nicei” i nawiązuje do siedmiu kontynentów. Warto obejrzeć wieczorem, gdy rzeźby są podświetlane, podobnie jak stojąca u szczytu od strony morza Fontanna Słońca (Fontaine du Soleil) z posągiem Apolla.

Jeśli jednak zapytać, z czym najczęściej kojarzy się Nicea, odpowiedzi będą dwie: Promenada Anglików i stojący przy niej hotel Negresco. Promenada Anglików (Promenade des Anglais) to nadmorski bulwar ciągnący się przez 7 km od portu lotniczego Côte d’Azur aż do ogrodu Alberta I. Poza tysiącami turystów można na nim spotkać rolkarzy, rowerzystów, biegaczy a także „walizkarzy” – czyli osoby, które zamiast jechać komunikacją miejską z lotniska, idą do centrum spacerem wzdłuż linii plaży. 

Hotel Le Negresco to perła Francuskiej Riviery i doskonały przykład architektury stylu Belle Époque. Był spełnionym marzeniem Henri Negrescu, rumuńskiego emigranta pracującego w Monte Carlo i nicejskim kasynie. Żaden z pokoi w hotelu nie jest podobny do innego a na przestrzeni ostatniego stulecia bywali w nim władcy, prezydenci, gwiazdy kina, estrady i sportu, między innymi Picasso, Chagall i Salvador Dali, królowa Anglii, Szwecji i Belgii, japoński cesarz Hirohito i król Nepalu, Winston Churchill i prezydent Truman, Grace Kelly, członkowie zespołu The Beatles (tu powstała piosenka „Fool on the Hill”), Frank Sinatra, Elizabeth Taylor i Richard Burton, Marlena Dietrich, Marcello Mastroianni i Anthony Quinn, Michael Jackson i Elton John (nakręcił tu teledysk do „I’m still standing”). Podobno hotel chciał kupić Bill Gates, ale kierująca nim przez 60 lat Madame Jeanne Augier nie przyjęła oferty, choć była niezwykle atrakcyjna. Kiedy 14 lipca 2016 roku na Promenadę Anglików wjechał tunezyjski zamachowiec i rozpędzoną ciężarówką tratował przechodniów, hotel Negresco został zamieniony w szpital. W wyniku zamachu zginęło 87 osób, w tym dwie Polki, a rannych zostało ponad 200. 

Wśród wielu obiektów sakralnych w Nicei na szczególną uwagę zasługują Kościół Wniebowzięcia Marii Panny Notre-Dame i Sobór Św. Mikołaja. Bazylika Notre-Dame (Basilique Notre-Dame de l’Assomption) to największy kościół w Nicei. Zbudowana w stylu neogotyckim rzymskokatolicka katedra zachwyca dwiema kwadratowymiwieżami o wysokości 65 m, dominującymi nad wschodnim frontem, oraz dużym oknem ze scenami Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. W środku znajduje się wiele cennych dzieł rzeźby późnogotyckiej. Także w nicejskiej Notre Dame miał miejsce zamach terrorystyczny. 29 października 2020 roku islamski nożownik ranił śmiertelnie trzy osoby modlące się w świątyni.

W innej części miasta, niedaleko dworca kolejowego znajduje się Sobór Św. Mikołaja (Cathédrale Orthodoxe RusseSaint-Nicolas). Prawosławne świątynie nie były rzadkie w Nicei, ze względu na popularność kurortu wśród rosyjskiej arystokracji. Sobór był hołdem złożonym przez cara Aleksandra II swojemu najstarszemu synowi Mikołajowi, który chorując na gruźlicę, wyjechał leczyć się do Nicei. Carewicz mieszkał w niej aż do swojej śmierci 24 kwietnia 1865 r.

Wzgórze zamkowe w Nicei (Colline du Château) dzieli w zasadzie Niceę na dwie części: zachodnią z promenadą i starówką oraz wschodnią – z portem Lympia. było kiedyśnajważniejszym punktem miasta. Tu znajdowała się twierdza zniszczona w XVIII wieku. Później wzgórze zamieniono na park miejski z jego najbardziej charakterystycznym punktem -sztucznym wodospadem. Z umieszczonych na szczycie wzgórza punktów widokowych można podziwiać niecodzienne widoki. Sama droga na wzgórze wiedzie albo plątaniną wykutych w skale schodów albo zabytkową, darmową windą, choć niełatwo ją znaleźć i nie zawsze jest czynna. 

W Nicei jest kilka miejsc nawiązujących do Polski. Najważniejsze z nich to znajdujący się na końcu pełnej urokliwych restauracji i kafejek Rue Bonaparte bulwar imienia Lecha Wałęsy (Bouvelard Lech Walesa) „przyznany” byłemu prezydentowi Polski w uznaniu jego zasług po otrzymaniu Pokojowej Nagrody Nobla. A także dlatego, że Nicea i Gdańsk są od 1999 roku miastami partnerskimi. Z Niceą związany był także Sławomir Mrożek, który spędził w tym mieście ostatnie lata życia. 

Tekst i zdjęcia Agnieszka Dokowicz